BEL FITIĞI AMELİYATI KİMLERE YAPILIR?
1. Dördüncü Aşama (Ekstrüdasyon)’ya ve Beşinci Aşama (Sekestrasyon)’yagelmiş olan bütün bel fıtıklarında tek tedavi seçeneği ameliyattır.
2. Dayanılmaz derecede şiddetli bacak ağrısı olan Üçüncü Derece (Protrüzyon) bel fıtığı hastalarına ameliyat önerilir.
3. Ayağında veya bacağında güçsüzlük gelişen Üçüncü Derece (Protrüzyon) bel fıtığı hastalarına ameliyat önerilir.
4. Bütün tedavilere rağmen bacak ağrısı geçmeyen Üçüncü Derece (Protrüzyon) bel fıtığı hastalarına ameliyat önerilir.
5. İdrar yapamama, dışkıyı hissedememe, bacaklarda güçsüzlük ve uyuşma, cinsel işlev kaybı ile ortaya çıkan omurilik hasarında, tek tedavi seçeneği acil ameliyattır.
BEL FITIKLARINDA AMELİYAT SEÇENEKLERİ
Bütün ameliyat tekniklerinde, hemen hemen aynı işlemler yapılır. Teknikler arasındaki temel farklar:
1. Ameliyat kesisinin farklı boyutlarda olması ve buna bağlı olarak ameliyat izinin farklı boyutlarda olması.
2. Ameliyat sırasında oluşan kas hasarının veya kas incinmesinin farklı düzeylerde olması ve buna bağlı olarak ameliyat bölgesinde oluşan ağrının şiddetinin ve iyileşme süresinin farklı olması.
Hastanemizde bütün ameliyat teknikleri uygulanabilmektedir. Ameliyat tekniğine karar verirken, vakaya en uygun yöntem veya yöntemler doktor tarafından belirlenir ve daha sonra, hastaya seçenek veya seçenekler sunulur.
Halk arasında yaygın bir söylence olan LAZER İLE BEL FITIĞI AMELİYATI şeklinde bir ameliyat yöntemi tıpta MEVCUT DEĞİLDİR ve dünyanın hiçbir yerinde UYGULANMAMAKTADIR. Bel fıtıklarında Lazer, bir ameliyat tekniği olarak değildir; sadece az sayıda hastada uygulanabilen bir müdahale yöntemi olan İntradiskal Girişimler’den bir tanesidir.
1. Klasik Diskektomi
Ameliyat Tekniği: Ameliyat sahası tepe lambası (ameliyathane lambası) ışığı ile aydınlatılır ve ameliyat çıplak gözle yapılır. Bu nedenle cilt ve kas kesisi büyük olur. Önce cilt kesilir. Ardından omurga kemiklerine yapışmış olan bel kasları kesilir ve kenara sıyrılır. Kası ve cildi kenara iten ekartör denilen bir alet yerleştirilir. Omurların arka kısmını oluşturan ve Lamina adı verilen kemikte bir pencere açılır (Laminotomi). Laminalar arasında bulunan ve Sarı Bağ (Ligamantum Flavum) denilen bağ alınır (Flavektomi). Omurilik zarı, omurilikten çıkan sinir kökü ve fıtık görülür. Sinir kökü ve omurilik zarı Kök Ekartörü denilen bir aletle içe doğru çekilir ve fıtığı temizlemek için güvenli bir alan oluşturulur. Fıtıklaşan disk parçaları, disk ronjuru denilen ve ağzı açılıp kapanan bir aletle parça parça çıkarılır (Diskektomi). Daha sonra disk mesafesinin içinde bulunan disk parçalarından, ulaşılabilenler de alınır. Sinirin çıkış deliği genişletilir (Foraminotomi). Kanama kontrolü yapılır. Kas üzerinde bulunan zar (kas fasyası) dikilir. Cilt altı dokusu ve cilt dikilir. İşleme son verilir.
Avantajları:
1. Daha geniş bir alana hakim olunur.
2. Temel cerrahi alet ve ekipmanın varlığı, ameliyatı yapmak için yeterlidir.
3. Bel fıtığı ameliyatının temel cerrahi eğitimini almış olmak yeterlidir.
4. Genelde ameliyat süresi daha kısadır.
5. Maliyeti diğer ameliyat tekniklerine göre daha ucuzdur.
Dezavantajları
1. Cilt kesisi daha büyüktür ve buna bağlı olarak yara izi daha büyüktür (kozmetik dezavantaj)
2. Kas hasarı daha fazladır. Bu nedenle ameliyat sonrası oluşan ağrı hem daha şiddetlidir ve hem de daha geç iyileşir.
3. Ameliyat sırasında oluşabilecek omurilik zarı yırtığının tamiri veyahut da fıtığın sinir köküne yapışık olması gibi, detaylı çalışma gerektiren vakalarda dezavantajlıdır.
4. Disk mesafesinin içindeki disk parçaları temizlenirken mesafenin ön tarafında bulunan ve bacaklara giden büyük damarların yaralanma riski daha yüksektir.
5. Asistan veya yardımcı hemşirenin ameliyat sahasını görebilme şansı sınırlıdır.
2. Endoskopik Diskektomi
Ameliyat Tekniği: Ciltte çok küçük bir kesi yapılır. Kas tabakası ince bir tüpün girebileceği kadar sıyrılır. Buradan içeri ucunda kamera bulunan boş bir tüp sokulur. Ameliyatın bundan sonrasında yapılan işlemler, klasik diskektomide yapılanlarla aynıdır. Tüpün ucuna yerleştirilmiş kameranın ekrana yansıttığı görüntüye bakılarak ameliyat yapılır. Klasik diskektomide kullanılan aletlerin, tüpün içinden geçebilecek şekilde özel olarak tasarlanmış benzerleri kullanılır.
Avantajları:
1. Cilt kesisi en küçüktür ve buna bağlı olarak yara izi de en küçüktür (kozmetik avantaj)
2. Kas hasarı en azdır. Bu nedenle ameliyat sonrası oluşan ağrı en az şiddettedir ve çok daha erken iyileşir.
3. Disk mesafesinin içindeki disk parçaları temizlenirken mesafenin ön tarafında bulunan ve bacaklara giden büyük damarların yaralanma riski çok daha azdır
4. Görüş alanı dışında kalan serbest disk parçalarını görebilme ve ulaşabilme şansı daha fazladır.
5. Bütün ameliyatlık bel fıtıkları içerisinde %1-2 oranında görülen, Ekstraformanil Disk veya Far Lateral Disk olarak bilinen fıtıklarda en ideal yöntemdir.
Dezavantajları
1. Ekrandaki görüntü iki boyutlu olduğundan ameliyat, derinlik algılanmadan yapılır.
2. Sadece kameranın ucunu görebilmek mümkün olduğundan, ameliyat sahasının tümüne hakim olmak zordur.
3. Ameliyat sahasında oluşabilecek kanamalar kameranın görüşünü bozabilir ve hatta ameliyatı imkansız kılabilir.
4. Omurilik zarı yırtığı gelişmesi durumunda zarı onarabilme şansı olmaz.
5. Nüks etmiş (tekrarlamış) bel fıtıkları için önerilmez.
6. Bel fıtığına, omurilik kanal darlığı veya kireçlenme gibi durumların eşlik etmesi halinde önerilmez.
7. Oldukça pahalı bir yöntemdir.
8. Çok uzun vadeli sonuçları henüz net olmayan, nispeten daha yeni bir tekniktir.
9. Ciddi bir eğitimi ve tecrübeyi gerektirir.
10. Her merkezde rutin olarak uygulanmamaktadır.
3. Mikrodiskektomi
Ameliyat Tekniği: Ameliyat sahası ameliyatın başlangıcında tepe lambası (ameliyathane lambası) ışığı ile aydınlatılır . Yaklaşık 3 cm’lik bir cilt kesisi yapılır. Ardından, omurga kemiklerine yapışmış olan bel kasları kesilir ve kenara sıyrılır. Kası ve cildi kenara iten ekartör denilen bir alet yerleştirilir. Kullanılan ekartör, mikrodiskektomi için özel olarak dizayn eilmiş olup, Klasik Diskektomi’de kullanılandan çok daha küçüktür.
Ameliyatın bundan sonraki aşaması Ameliyat Mikroskobu eşliğinde yapılır. Ameliyat mikroskobu aracılığıyla, hem ameliyat sahası mükemmel bir şekilde aydınlatılır ve hem de ihtiyaç duyulması halinde onlarca kez büyütülebilir. Ameliyatın bundan sonrasında yapılan işlemler, klasik diskektomide yapılanlarla aynıdır. Klasik diskektomide kullanılan aletlerin, özel olarak tasarlanmış benzerleri kullanılır.
Avantajları
1. Dünyada uzun zamandır uygulanan bir yöntemdir ve uzun vadeli sonuçları bilinmektedir.
2. Dünyada halen uygulanmakta olan en güvenilir tekniktir.
3. Bütün ameliyatlık bel fıtıklarının %98-99’unda en başarılı yöntemdir.
Sadece %1-2 oranında görülen, Ekstraformanil Disk veya Far Lateral Disk olarak bilinen fıtıklarda Endoskopik Diskektomi daha başarılıdır.
4. Diğer yöntemlerde ameliyat sırasında yaşanabilecek çoğu problemin tamiri ve telafisinde uygulanan en güvenilir yöntemdir.
5. Nüks (telrar etmiş) bel fıtıklarında en güvenilir yöntemdir.
6. Disk mesafesinin içindeki disk parçaları temizlenirken mesafenin ön tarafında bulunan ve bacaklara giden büyük damarların yaralanma riski sıfıra yakındır.
7. Ameliyat sahası mükemmel bir şekilde aydınlatılır
8. Ameliyat sahası, gerektiğinde onlarca kez büyütülerek çok ince ve detaylı çalışma imkanı sunulur.
9. Cilt kesisi küçüktür ve buna bağlı olarak yara izi de küçüktür (kozmetik avantaj)
10. Kas hasarı azdır. Bu nedenle ameliyat sonrası oluşan ağrı hem daha az şiddettedir ve hem de daha erken iyileşir.
11. Asistan veya yardımcı hemşirenin ameliyat sahasını ayrıntılı ve net görebilmesine imkan tanır.
Dezavantajları:
1. Ameliyat Mikroskobu ve özel ekipmanın varlığını gerektirir
2. Mikrocerrahi eğitimi almış olmayı gerektirir.
3. Klasik Diskektomi’ye oranla biraz daha pahalı bir yöntemdir.